B12 VİTAMİNİ
B12 Nedir ?
B12 , b grubu vitaminlere dahil bir vitamin çeşididir. Vücutta depolanabilen ve kobalt olan tek vitamin türü B12 vitaminidir. Sinir sistemini ve bağışıklık sistemini güçlendirdiği , kan yapımında rol oynadığı için hayati önem taşımaktadır.
B12 Kaynakları
Tamamen hayvansal kaynaklı olduğundan hiçbir meyve ve sebzede B12 vitamini bulunmaz . Bazı sebzelerde bulunan B12 vitamini , insan vücudunun kullanabileceği türden olmayan B12 türevleridir.
En önemli B12 kaynakları , kırmızı et , tavuk eti , balık ve deniz mahsülleri , yoğurt , süt , yumurta ve peynirdir. Hayvansal ürünler ile beslenme dışında ağız yoluyla ve damar yoluyla B12 takviyesi alınabilir.
Özellikle vejeteryan beslenen kimseler B12 eksiklğini gidermek için hekim kontrolünde B12 haplarını kullanabilirler.
B12 vitamini bakteriler tarafından üretilir. Toprakla içiçe yaşayan hayvanların , B12 açısından zengin yemlerle beslenen hayvanların etleri tüketildiğide B12 vitamini insana aktarılmış olur. İnsan kalın bağırsağında B12 üretebilen bakteriler yaşar ancak ürettikleri B12 vitamini emilmeden dışarı atılır. Yine ince bağırsakta bakteriler tarafından üretilen B12 vitamini insanların kullanamayacağı türevde olduğu için yada yetersiz emilim nedeni ile kullanılamamaktadır.
İnsan dışkısı ile atılan B12 vitamini nedeni ile , insan dışkısının gübre olarak kullanıldığı bahçelerdeki yiyecekleri yıkamadan yiyen insanlarda da B12 eksikliğine rastlanmayabilir , ancak bu kesinleşmiş bir bilgi değildir.
B12 Eksikliğinin Nedenleri
Sadece hayvansal kaynaklı bir vitamin olduğu için , yalnızca bitkisel beslenme ve yetersiz hayvansal gıda tüketimi nedeni ile vücutta B12 eksikliği görülebilir , beslenmeye bağlı etmenler dışında ; mide mukozasındaki incelme ve bazı ince bağırsak rahatsızlıkları nedeni ile B12 emilimi azalır ve buna bağlı rahatsızlıklar ortaya çıkabilir. Takviye alınmadığı durumlarda vejeteryan ve veganlarda sıklıkla B12 eksikliği görülür. B12 takviyesi almayan vejeteryan olan bir annenin bebeğinde B12 eksikliği görülmesi kaçınılmazdır.
B12 Eksikliğinde Ortaya Çıkan Rahatsızlıklar
B12 eksikliği durumunda , zamanla halsizlik , denge kaybı , kansızlığa bağlı halsizlik , eforda düşüş , hafızada zayıflık , iştahsızlık , depresyon , üst solunum yollarında sık görülen enfeksiyonlar ortaya çıkar. Daha çok orta ve ileri yaşlarda olumsuz etkileri gözlenmeye başlar. Gelişim çağında önemli rol oynayan B12 eksikliği , anneden yeterli miktarda B12 alamayan bebekler için gelişim ve algı rahatsızlıklarının ortaya çıkmasına , sinir siteminde bozukluklara neden olabilir.Vücutta depolanabilen bir vitamin olduğu için depolanan B12 miktarı kritik seviyenin altına düştüğünde belirtileri gözlemlenmeye başlar. Vücutta bulunan B12 , takviye edilmediği zaman azalmaya başlar , bu azalma kişinin son depolama miktarına göre farklı sürelerde olabilir.